Blog

Sinds we hier wonen hebben we ontdekt dat de kortste dag hier in Italië helemaal niet zo kort is. Als we ons deze ochtend van 21 december om half acht stevig inpakken om met Noor te gaan wandelen wordt het al licht. Na een steenkoude nacht genieten we onderweg van het zicht over de met rijp bedekte velden. En zojuist, om vijf uur, na onze middagwandeling, is het nog licht genoeg om twee reeën te ontwaren aan het einde van ons veld. Wat een geluk: de winters duren hier een maand korter en overdag is het langer licht.

Een gezegde uit het hoge noorden van Nederland is: ‘stop maar met piekeren, het gaat toch altijd anders’. Dat geldt maar weer eens als Sander zijn paspoort moet verlengen. Als je in het buitenland woont, kun je je Nederlandse paspoort verlengen bij de Nederlandse ambassade in dat land of bij een aantal gemeenten in NL zelf. Het ligt in de lijn der verwachtingen dat dat – geheel typisch Hollands – zeer efficiënt gaat. Maar niets blijkt minder waar. Door personeelsgebrek in NL zijn de wachttijden voor het aanvragen van een nieuw paspoort opgelopen naar acht tot achttien weken! Voor Sander, die ervoor gekozen heeft zijn paspoort bij Schiphol op te halen, duurt het uiteindelijk twaalf weken. Gelukkig is Sander ruim op tijd. Maar een gewaarschuwd mens telt voor twee. Als de vervaldatum van mijn paspoort in zicht is, begin ik mooi zes maanden van tevoren met de aanvraagprocedure…

Precies het omgekeerde gebeurt met het aanvragen van onze Italiaanse rijbewijzen. Als je in Italië woont, wordt het Nederlandse rijbewijs – wanneer deze verlengd moet worden – vervangen door een Italiaans rijbewijs. Van tevoren worden we gewaarschuwd dat de aanvraag wel drie tot vier maanden kan duren. Met dat in gedachten, besluiten we de aanvraagprocedure nog voor het einde van dit jaar te starten, omdat Sander zijn rijbewijs in mei en die van mij einde 2025 vervalt. Het is best een ding, je rijbewijs verlengen in Italië en daarnaast ook regionaal afhankelijk. Wij wonen in Ligurië en daar moet je eerst naar je huisarts voor het opvragen van een gezondheidscertificaat. Lees: je gaat naar je huisarts, je vraagt om een certificaat en verwacht vervolgens een gezondheidscheck, maar je ontvangt ‘solo‘ een positief knikje van je huisarts en vervolgens wordt het formulier uitgeprint en ondertekend (er komt geen bloeddrukmeting of zo aan te pas …). Anyhow, met dat document ga je vervolgens naar een autorijschool. Voor jullie beeldvorming: er zit er bijvoorbeeld een in Cairo Montenotte vlak aan het Piazza della Vittoria. Daar leveren wij het medische document, een pasfoto en ons Nederlandse rijbewijs in. Nadat alles ‘sul posto’ gecontroleerd is, wordt er door de autorijschool een afspraak ingepland met een dokter voor een oogtest. We kunnen een paar dagen later al terecht.

We hebben natuurlijk geen idee wat er ons precies te wachten staat en ik vind het best een beetje spannend. De afspraak met de dokter vindt plaats in de autorijschool. Bij binnenkomst zijn er al meerdere wachtenden voor ons. We ontvangen een nummer en nemen plaats in een leslokaal om te wachten tot ons nummer afgeroepen wordt. In een aparte ruimte, gelukkig niet ‘en plein publique’, neemt een arts vervolgens de oogtest af. De arts vraagt eerst om wat nadere gegevens en vervolgens moet ik een aantal letters oplezen op een scherm (gewoon zoals bij de opticien): eerst met het linker oog (gaat gelukkig top) en vervolgens met het rechter (dat gaat ook goed, totdat ik merk dat ik bij de laatste letter automatisch mijn hand van mijn linkeroog weg til, voor geestelijke bijstand van mijn rechter ..uhm. Gelukkig ziet de arts het niet – waarschijnlijk ook toe aan een oogtest). Enfin, zowel Sander als ik zelf worden goedgekeurd en dat betekent dat onze aanvraag officieel opgestuurd kan worden en dat we nu alleen nog ‘pazienza’ moeten hebben. We zijn volkomen verbouwereerd als we een week later al onze nieuwe felbegeerde Italiaanse rijbewijzen in handen hebben. Uit en thuis binnen twee weken! Dat ‘gezegde-uit-het-hoge-noorden’ blijkt een waarheid als een koe.

Het afgelopen jaar is een jaar waarin we merkbaar en voelbaar de vruchten plukken van al het harde werken in de afgelopen jaren. We mogen een hoop nieuwe en terugkerende gasten begroeten en ervaren tegelijkertijd meer rust en minder druk zo zonder grote verbouwingen en de administratieve rompslomp van vergunningen. Ook krijgen we bezoek uit Nederland van familie en vrienden en van mijn nichtje Pam en haar man Jeff uit Canada! Zo dierbaar en dankbaar dat ze deze afstand naar ons overbruggen. Ook hebben we meer tijd om de omgeving te ontdekken, waaronder prachtige steden als Cuneo en Bordighera.

Niet alleen wij, maar ook de natuur komt op adem. Dankzij voldoende regen is de natuur prachtiger en uitbundiger dan ooit en we hoeven nauwelijks water te geven (wat ons echt veel tijd per dag scheelt). Sander kan zich nu 100 % op Pian del Nasso concentreren, wat mij ook ademruimte geeft. Midden in ons seizoen kan ik zelfs met mijn zus Nanny op reis naar Canada om onze familie te bezoeken; Sander neemt heel lief de honneurs waar op PDN. Wat een weldaad. Zo’n jaar mag het wat mij betreft ieder jaar zijn!

Tegelijkertijd zeggen Sander en ik tegen elkaar dat 2024 ook ‘un anno particolare’ is met meerdere – gelukkig niet eerder meegemaakte – incidenten in onze normaal gesproken zo vredige vallei. Zo zitten Sander en ik op een zaterdagavond, na onze drukke wisseldag, onder de ‘portico’ te genieten van het uitzicht, als we tegen 21.30 uur het zware geluid van een vrachtwagen horen (geloof mij, een heel ongewoon geluid hier in de avond). Als we op onderzoek gaan, zien we een brandweerwagen met blauwe zwaailichten op ons parkeerterrein staan. Help, het zal toch niet ..?! Een inwoner uit ons buurtdorp Lodisio heeft alarm geslagen omdat hij rook heeft gezien. De brandweerman legt uit dat hij de brandweerwagen bij ons geparkeerd heeft, zodat hij vandaar uit contact kan houden met een tweede brandweerwagen die naar Lodisio rijdt. Gelukkig blijkt het loos alarm – iemand is zijn afval aan het verbranden – ‘meno male’ we moeten er wel even van bijkomen.

Op een andere zaterdagavond – onze nieuwe gasten zijn net goed en wel geïnstalleerd – klinkt er opeens een sirene van een ambulance, nog een ambulance, de sirene van een brandweerauto, nog een brandweerauto, een politieauto en als je denkt dat er verder niets meer komt, vliegt er een helikopter over (en dan staat er op de website van Pian del Nasso dat het hier zo stil is ..). Het blijkt dat in ons achterland, het ‘parco naturale’, twee doorgewinterde quadrijders van in de 70! een bocht verkeerd ingeschat hebben en gevallen zijn met de quad bovenop zich. Van het echtpaar blijkt de man zwaargewond. Het ongeluk gebeurt op een onherbergzaam gedeelte – waar een normale auto niet kan komen – waardoor er een helikopter aan te pas moet komen om de gewonde te transporteren. Gelukkig kunnen we nu vertellen dat het avontuur redelijk is afgelopen. En ook fijn: we weten nu ook dat als de nood aan de man is, de hulpdiensten bewonderingswaardig snel ter plaatse zijn!

Een maand later, in september, hebben we een noodsituatie bij een van onze gasten. Van tevoren verheugen we ons erg op dit bezoek, want het is voor het eerst dat we gasten krijgen met een Berner Sennen hond. Voor ons natuurlijk een complete déjà vu: in die samenstelling brachten wij tien jaar lang onze vakanties door in de Mulino. Eerst met onze Berner Nous en later met Dasti (onze Noor hebben we pas sinds we hier wonen). We vinden het dan ook heel leuk om kennis met Nuncio en zijn baasjes te maken. Maar een paar uur nadat ze zich in de Mulino geïnstalleerd hebben, wordt er door Nuncio zijn bazinnetje bezorgd bij ons aangeklopt omdat Nuncio zich niet goed voelt. Sander loopt mee en Nuncio blijkt volledig apathisch. Sander weet meteen dat het foute boel is en vraagt mij een dierenarts te bellen (best een uitdaging op een zaterdagavond). Ik bel er meerdere. Nadia en haar dochters denken gelukkig ook mee. Uiteindelijk vinden we een dierenarts in Montechiaro d’Acqui bereid om Nuncio te onderzoeken. Sander brengt onze gasten en Nuncio erheen. Het is dan 19.00 uur. Ik zit ondertussen thuis in spanning te wachten op nieuws. Röntgenfoto’s wijzen uit dat Nuncio een maagtorsie heeft en hij moet direct geopereerd (een maagtorsie is levensbedreigend en na zes uur stijgt de kans op sterfte). We boffen met deze zeer kundige (toevallig ook nog Zwitserse – Berner Sennen honden komen oorspronkelijk uit Zwitserland) dierenarts. Dankzij het snelle en vakkundige ingrijpen komt Nuncio goed uit de operatie en, naar blijkt later, ook nog zonder gevolgen. We en de baasjes van Nuncio zijn de dierenarts meer dan dankbaar. Wat zijn we blij als Nuncio rond 23.00 uur weer terug is in de Mulino. Hij moet voorlopig rustig aan doen, dus dat betekent revalideren op Pian del Nasso. Wij mogen de volgende dag op ziekenbezoek. Zo fijn om te zien dat Nuncio gewoon aan komt lopen om ons te begroeten! De rest van de vakantie revalideert hij en ontspant samen met zijn baasjes op Pian del Nasso. We vinden het heel leuk en een eer dat Nuncio komend jaar weer naar PDN komt. Deze keer kan hij hopelijk heerlijk rennen over de velden van Pian del Nasso en genieten van lange wandelingen in de omgeving.

Eind goed al goed! Het leven hier op PDN is nooit saai. We kijken in elk geval met grote tevredenheid terug op dit jaar en op ons seizoen met zoveel blije en tevreden gasten. Daar doen we het voor! Inmiddels merken we dat Pian del Nasso een groeiende schare fans krijgt, wat we terugzien in de vele boekingen die we al hebben mogen ontvangen voor 2025!

Dit jaar vieren wij Kerst op Pian del Nasso. We mogen ons weer verheugen op een waar eetfestijn met onze buren. Dit keer is Sander officieel gevraagd om het toetje ‘dolce‘ te maken. Volgens mij betekent dit dat we nu helemaal ingeburgerd zijn! Vanaf Pian del Nasso wensen we iedereen hele fijne en vooral ontspannen dagen toe en een vredig, liefdevol en gezond 2025.

Januari

Het is medio januari en we hebben tijdelijk personeelsuitbreiding. De hulptroepen zijn er ineens; er komt geen werving en selectie aan te pas. Het blijken ware natuurtalenten; zelfstandig, proactief en harde werkers. Wel een beetje knorrig misschien, maar het resultaat mag er zijn. Na een paar weken zijn onze velden voor een groot gedeelte ontdaan van de voedzame, maar zeer woekerende aardpeer en ook nog eens keurig omgeploegd. Daarnaast hebben ze ook nog precies voldoende knolzonnebloem of Jeruzalem artisjok (give it a name) overgelaten om ons te verzekeren van een mooie gele golf van bloemen in het najaar. Wij zijn tevreden. Enige minpuntje is misschien een hier en daar beschadigd muurtje, vast veroorzaakt door iets teveel enthousiasme tijdens het werk of door een ietwat lomp leunmomentje tijdens de pauze. Maar hé, ze hebben hard gewerkt en het zijn en blijven nou eenmaal wilde zwijnen. Geen haan die ernaar kraait.

Februari

We zijn druk met de voorbereiding van het seizoen. We klussen in en rondom de huizen en maken plannen over hoe we onze ‘case vacanza‘ nog comfortabeler kunnen maken. Zo krijgt de Cascina luxe houten ligbedden voor in de tuin en plaatsen we een nieuwe en grotere picknick tafel bij de Mulino. De kleinere picknick tafel geven we een nieuw plekje op ons terrein op een heuvel met ‘bella vista’ voor gasten die tijdens het wandelen ook even willen zitten. De Cascina krijgt een schommel- annex hangstoel voor twee personen om lekker in weg te dommelen en te genieten van ‘la bella natura‘. Ons zwembad krijgt nieuwe ligbedden. Ook beschikken alle vakantiehuizen nu over nieuw en sneller internet. En als klap op de vuurpijl arriveren over een klein maandje onze nieuwe bomen, struiken en kruiden. Al met al wordt Pian del Nasso weer een beetje mooier en hopelijk nog comfortabeler voor onze gasten.

Maart

Inmiddels wonen we vier jaar in Italië en nog steeds moeten we onszelf af en toe knijpen of het wel echt waar is. Natuurlijk hebben we gewoon ons werk (de afgelopen drie jaar zelfs maar dan ooit), maar als we ons, zoals vandaag, in Cairo Montenotte bevinden voor van die gewone alledaagse dingen als een bezoek aan de accountant en de tandarts, voelen we ons zelf toch bevoorrechte mensen als we ons tussen die afspraken door zomaar op een zonnig terrasje bevinden met un caffè en un bicchiere d’acqua naturale (en dat alles ook nog voor maar EUR 3,-). En nee, wij zijn niet aldoor op vakantie, maar we hebben wel vaak een vakantiegevoel. Gewoon omdat we op zo’n mooi plekje in een fijne omgeving mogen wonen. Je moet er wat voor doen, maar dan heb je ook wat…. la bella vita.

Veertien jaar geleden, op onze allereerste vakantie in de Mulino, werd ik verliefd op de natuur van Pian del Nasso. En dat is nog steeds zo. De vergezichten vervelen me nooit. Of het nu ochtend is of middag, herfst of zomer, de zon schijnt of het regent … ieder moment en iedere lichtinval verwondert me nog steeds. Ik raak gewoon niet uitgekeken. En als ik over de velden loop, denk ik vaak gekscherend, het zou je achtertuin maar wezen…. Het enige frustrerende is dat een foto nooit het plaatje oplevert van wat ik in werkelijkheid zie. Maar er is misschien hulp onderweg: dit seizoen hebben we een echte fotograaf te gast op Pian del Nasso, wie weet kan ik die wat trucjes ontfutselen. Maar het lijkt me hoe dan ook onmogelijk om al die indrukken van zicht, geur en geluiden te vangen in een beeld.

Natuurlijk is niet alles altijd hosanna. Zo staat er vanochtend uit het niets een monteur van het waterbedrijf voor de deur met de mededeling dat hij nieuwe watermeters komt plaatsen. Ik voel direct nattigheid, terugdenkend aan een paar jaar terug toen we een rekening van datzelfde waterbedrijf ontvingen met een bedrag bestaande uit meerdere nullen voor een van onze huizen (volgens Nadia een bedrag dat onmogelijk is, zelfs als we alle kranen in alle huizen op PDN een jaar aan hadden laten staan). Achteraf bleek de foto van onze watermeterstand verwisseld met die van iemand anders. Gelukkig werd de fout snel hersteld, maar mijn achterdocht staat op steeltjes; de nieuwe watermeters moeten straks wel aan het juiste huis gelinkt worden. Voor de zekerheid geef ik een overzicht van onze huizen en de huidige watermeternummers aan de monteur voordat ie aan de slag gaat. Wat het een beetje komisch maakt, is dat de monteur blijkbaar om niets in het luchtledig moppert. Of hij nu alleen maar even moet verzitten of zijn waterpomptang moet pakken, er volgt iedere keer een arsenaal aan verwensingen (waarvan we 90% – gelukkig maar – niet verstaan). Ik denk nog bij mezelf, zo doet hij dus als alles goed gaat, wat gaat hij roepen als er iets fout gaat? Enfin, I let him be, want ik heb een vergadering.

Na gedane arbeid tref ik de door de monteur ingevulde formulieren aan met een overzicht van de nieuwe watermeters. En ja hoor, mijn achterdocht was niet voor niets: de nieuwe watermeter van de Mulino blijkt aan de Rustico gekoppeld en die van de Rustico is in zijn geheel niet vervangen. Ons huis heeft wel de juiste nieuwe watermeter gekregen (dat dan weer wel). Maar hoe ga je dit dan weer rechtgebreid krijgen? Sander en ik besluiten het even een dag te laten bezinken. Dat blijkt een goede beslissing, want de volgende ochtend vroeg, als Sander onze Noor uitlaat, verschijnt het witte bestelbusje van het waterbedrijf weer in zicht – op weg, I suppose-, naar het volgende slachtoffer

Sander gaat midden op straat staan om hem te stoppen. De monteur is niet per se blij met dit oponthoud en als Sander heeft uitgelegd waarom hij aangehouden is, blijft ‘onze’ monteur volhouden dat alle watermeters goed vervangen zijn. En hij heeft haast: om dat te benadrukken, schudt hij met een hele dikke stapel formulieren van alle aansluitingen die hij in de buurt nog moet vervangen. Maar Sander is onverzettelijk. Hij stelt voor om de stapel samen door te nemen (het gemopper begint uiteraard alweer). Na alle documenten stuk voor stuk doorgenomen te hebben, komt helemaal onderaan het formulier van de Mulino tevoorschijn. De monteur verontschuldigt zich. Die had ie over het hoofd gezien. Hij begrijpt nu ook ineens waar het fout is gegaan. Hij gaat meteen aan het werk om de schade te herstellen. Tja, ik hoef waarschijnlijk niet te vertellen dat de bijgeleverde scheldkanonnades nu helemaal niet van de lucht zijn. ‘Porca miseria” vinden wij nog het meest sympathiek klinken. Enfin, even later, zijn al onze huizen voorzien van een correcte nieuwe watermeter. En ze hebben de smaak te pakken, want naast het vervangen van de watermeters, zijn ze nu ook begonnen een geheel nieuwe waterleidingaansluiting aan te leggen voor onze buren die kilometers bergopwaarts richting Lodisio wonen. We mogen hopen dat ze dit keer geen aansluiting verwisselen. Verbeeld je dat ze in werkelijkheid kilometers bergafwaarts moeten zijn.

April

De nieuwe bomen, struiken en kruiden arriveren op Pian del Nasso. Sander begint direct met planten. Precies de nacht die erop volgt, daalt het kwik ineens schrikbarend. Van 26 graden overdag naar onder het vriespunt ’s nachts. Met name onze nieuwe salie-plantjes vinden dat niet helemaal leuk en ook onze Lagerstroemia bij het zwembad, die al een paar jaar zulke mooie bloemen geeft, al helemaal niet (we hopen dat ie nog een beetje bijtrekt). Maar verder valt de schade mee.

 

 

En dan staan we aan de vooravond van ons nieuwe seizoen. Samen met het team van Nadia halen we onze vakantiehuizen uit hun winterslaap. Apparatuur wordt gecontroleerd, Nespresso-apparaten ontkalkt, dakgoten leeggehaald, beschadigde muren en of daklijsten worden opnieuw geschilderd enz. De meubels komen onder de lakens vandaan en Nadia begint aan de eerste schoonmaak. Daarna laten we de huizen een paar dagen met rust, zodat eventueel nog aanwezige stof de tijd heeft om neer te dwarrelen. Pas dan volgt de echte schoonmaak.

 

Tussen de werkzaamheden door genieten we van het zonnetje. Niet alleen tussen de werkzaamheden, maar ook tussen de buien door. Niet eerder maakten Sander en ik zo’n nat voorjaar mee op Pian del Nasso. We zien stroompjes en watervallen waarvan we het bestaan niet eens konden vermoeden. We kunnen een van onze riviertjes nu zelfs vanaf ons huis zien. Geweldig om ze weer te kunnen horen stromen. Dat hebben we de afgelopen twee jaar gemist. En fijn voor onze gasten dat ze straks weer kunnen pootjebaden in de riviertjes en extra kunnen genieten van de mooie natuur.

 

Natuurlijk hebben we ook allemaal nieuwe tips om het verblijf van onze gasten nog aangenamer te maken. Zo ligt er weer een lijst met adresjes van overheerlijke culinaire restaurantjes in de buurt. We hebben extra links voor nog meer wandelplezier en, in ons buurtdorp Erche, is een yogacentrum gekomen, waar vanuit ook heel veel andere activiteiten worden georganiseerd. Zo kun je er op gezette tijden terecht voor  vb. ayurvedische of shiatsu massage. Gasten die van yoga houden, kunnen in elk geval bij aankomst aangeven of ze aan een les mee willen doen, dan reserveren wij een plekje. Kortom, dat wordt ontspannen en heel veel genieten. Op naar een mooie zomer! Verso una bella stagione!

In plaats van ons op te maken voor de lunch bij onze buren Franca en Giampiero op 1e Kerstdag heeft Sander een stevige griep. We kunnen niets anders doen dan ons afmelden. Ook omdat onze andere buren Olga en Carlo van ver boven de tachtig erbij zijn en die willen we uiteraard niet aansteken. Ik krijg al nachtmerries over de enorme hoeveelheid eten die onze buren met zoveel zorg hebben bereid en waar ze nu mee blijven zitten. Maar niets blijkt minder waar…. Rond lunchtijd wordt er aangebeld. Voor de deur staat Giampiero met een schaal vol ‘anti-pasti’ zoals vitello tonnato, torta di verdura en bruchetta. Daar zit zelfs tafeldecoratie in de vorm van twee hulstplantjes bij en ook nog zelfgebakken naamkaartjes! Hoe attent wil je het hebben. En noem het gerust ‘running lunch’, want er volgen met tussenpozen meer gangen; Giampiero brengt een schaal vol dampende ‘primi’ betaande uit lasagne en pasta met fungi en later volgt het hoofdgerecht, ‘il secondo’ met verschillende soorten vlees, groenten en gebakken aardappeltjes. En allemaal met de auto hè, want ze wonen ruim een kilometer van ons vandaan. Tenslotte krijgen we aan het einde van de middag een ‘dolce’ in de vorm van een grand dessert van onder andere notentaart, chocoladepudding en allerlei petitfourtjes. Wie heeft er nou zo’n luxe Kerstlunch aan huis. En lekker! Zo lief, zo hartverwarmend! Dankbaar voor onze lieve buren.

Terwijl ik dit blog aan het schrijven ben, is Sander onderweg naar Nederland. Eigenlijk zouden we met z’n viertjes gaan. Maar omdat we van onze gasten zoveel positieve feed-back ontvangen over het slaapcomfort in de Mulino en Cascina, willen wij daar in de Rustico niet aan onder doen. Dat betekent een reis naar onze Nederlandse leverancier voor extra topdeks en beddengoed. En dat maakt het onmogelijk voor mij en onze Berners mee te reizen, want dat past eenvoudig niet. En zo komt het dat ik me vanochtend op deze koude winterdag (- 7 graden) prinsheerlijk ‘solo’ in onze zonnige warme serre nestel met een kopje koffie en Dasti en Noor aan mijn voeten, genietend van dat prachtige uitzicht over onze velden. Met de winterzon buiten is de zomer al in huis.

Zolang Sander en ik in Italië komen hebben we ons verbaasd over de stapels spullen die je hier veel rondom de huizen ziet liggen. Maar veel aparter vinden we het fenomeen dat hier zoveel leegstaande huizen staan en dan ook geregeld met alle huisraad, van-hun-betovergrootouders-zo-lijkt-het, er nog in. Zelf beschikken wij ook over zo’n huis (zeg gerust ruïne) ‘Flavio’ met de meubels en tafelkleedjes nog zichtbaar. Dat is in Nederland, zeker met de huidige woningcrisis, volkomen ondenkbaar. Maar nu, met de verbouwing van de Rustico, is wat ons betreft een tip van de sluier opgelicht. Het blijkt hier namelijk een vermogen te kosten om grofvuil netjes volgens de regels af te voeren. Je kunt voor het bedrag van het afvoeren van bouwpuin voor een gemiddeld huis gerust een kleine nieuwe auto aanschaffen. Of, zoals Nadia mij weet te vertellen, kost het in Italie bijna meer om een zak cement af te voeren dan om diezelfde zak aan te schaffen. Tja, dan ga je wel wat anders naar al die stapels bewaarde spullen kijken, daar zie je dan ineens vooral bergen besparingen in. Uiteraard hebben Sander en ik, rasechte Nederlanders als we zijn (of is dat ‘woke’ om te schrijven?), alles netjes volgens de regels laten afvoeren.”s Lands wijs, ’s lands eer. ‘Maar we moeten wel even lichtelijk bijkomen van deze onverwachte schromelijke budgetoverschrijving.

Na het afvoeren van het bouwafval volgt de opbouwfase van de Rustico die gepaard gaat met indrukwekkende sjouwsessies de heuvel op. Zo transporteert manlief in etappes 60 pakken vloertegels van 25 kilo omhoog. Respect! En dan moet ie ze ook nog gaan leggen. Dat laatste is een typisch Pippi L.-gevalletje van ‘ik heb het nog nooit gedaan, dus ik denk dat ik het wel kan’. Het is daarentegen zeker niet de eerste keer dat hij vloeren legt en ik heb er dan ook meer dan vertrouwen in. Met het naar boven brengen van plavuizen zijn we er overigens niet, want o.a. alle keuken-/badkamerapparatuur en de nieuwe meubels zullen nog volgen. Het zal een continue proces blijven, want is het seizoen eenmaal gestart, dan zullen er ook heel wat linnenpakketten heen-en-weer gaan. Het goede nieuws is; alle kilo’s die we er hier in Italie aan heerlijks aan kunnen eten, lopen we er zeker ook weer vanaf.

In de buurt hebben we een prachtig natuurpark ‘Parco Adelasia’ ontdekt met verschillende korte en lange wandelroutes. Bij de ingang van het park bevindt zich een berghut annex restaurant, Cascina Miera (www.cascinamiera.it), te voet bereikbaar (1 km, 10 min) waar je je wandeling heerlijk culinair kunt beginnen of afsluiten. Het park kun je ook te ontdekken per paardenrug. Iedere zondag worden er, op afspraak (contactgegevens zijn bij ons bekend), onder begeleiding paardrijtochten georganiseerd. Zeker de moeite van het bezoeken waard.

Voor degenen die het leuk vinden om meer tips uit de omgeving of foto’s van Pian del Nasso te ontvangen, zijn we ook te volgen op Instagram: https://www.instagram.com/p/CohQcMQMNW0/?igshid=MDJmNzVkMjY=

Begin december valt er een dik pak sneeuw. Het geeft die toch al unieke stilte hier iets magisch: we bevinden ons in een waar winter wonderland. Het is koud, dat wel, vannacht was het -8. Maar met de thermostaat op een best aardige 17 graden en met de houtkachel aan hebben we het toch aangenaam warm. Het geknetter van het vuur en het uitzicht op die prachtige witte wereld maakt dat we ons helemaal in kerstsfeer bevinden.

Het blijkt een traditie, in elk geval in onze vallei, dat in de voorloop naar Kerst buren elkaar cadeautjes brengen. Inmiddels hebben we hier een hele stapel cadeautjes liggen (ook uit Holland) die we Kerstavond gaan openmaken.

We gaan natuurlijk zelf ook op pad om cadeautjes te kopen en rond te brengen. Zo staan we deze week in een bloemenwinkel in Cairo Montenotte. Het staat er tjokvol kerststukken en -planten. Bewegen is feitelijk onmogelijk zonder iets om te stoten of ergens op te gaan staan. Achter ons verschijnt een wachtrij tot buiten aan toe. Wij hebben geluk met maar een klant voor ons. De eigenaresse laat zich – als een ware Italiaanse – niet van haar (kerst-)stuk afbrengen. Ze neemt alle tijd om haar klant te adviseren, duikt af en toe onder de toonbank om een mooi lint uit te zoeken en beantwoordt op de speaker (ook erg Italiaans!) tussendoor telefoontjes. Wij wachten rustig af; piano, piano; het is Italië. Maar ineens verschijnt daar la madre, ver in de tachtig, maar duidelijk vief genoeg om dochterlief te assisteren. Ze wenkt enthousiast naar ons en wij overhandigen haar de door ons uitgezochte Amaryllisbol. Een passend cadeau, denken wij, want de buren waar het voor bestemd is, gebruiken alleen natuurlijke producten (dus kerstukken met plastic ballen of een enorme kersttaart met ongezonde ingrediënten zijn bij hen niet aan het juiste adres). De Amaryllisbol wordt vakkundig door la madre ingepakt in mooi kerstpapier. Dochterlief die heel geconcentreerd bezig leek met het kerststuk voor haar klant, blijkt toch oog te hebben voor wat er naast haar gebeurt. Het resulteert erin dat ze op een moment ‘onze’ Amaryllisbol uit handen van haar moeder neemt met de woorden: “scusami mamma, maar dit zijn Nederlanders en die zijn een veelvoud aan bloemen en groen gewend, dit kan echt niet”. Wij roepen nog “is prachtig zo, niets meer aan doen” maar onze bol is al uitgepakt en verdwijnt langzaam tussen de kersttakken die ze met een lijmpistool aan de bol vastzet. Ze plakt er ook nog dennenappels op en tenslotte spuit ze het inmiddels reusachtige kerststuk in met een alles-behalve-natuurlijke kerstspray! … Sander en ik kijken elkaar aan, we prijzen moeder en dochter uitbundig; “siete artiste” en haasten ons naar het tuincentrum voor bloembolletjes voor de bovenburen. Het kerststuk staat inmiddels op tafel bij onze andere buren.

Met Kerst in zicht, nadert vanzelfsprekend ook het einde van het jaar. Een moment om terug te kijken naar wat er allemaal gebeurd en gerealiseerd is. In januari hadden we gezinsuitbreiding met Berner Sennenpup Noor. Een zoektocht van 1,5 jaar. Nooit eerder wilden we twee honden, maar hier met al die ruimte en ook het feit dat onze Dasti een jaartje ouder wordt (we moeten er niet aan denken om geen hond te hebben) doet ons besluiten om op zoek te gaan naar een pup. En wat een feest is het met die twee. Dasti moest wel even slikken, het was niet meteen liefde op de eerste snuit, maar inmiddels is er niets zo heerlijk als ‘un abbraccio insieme’.

Het mooie seizoen dat al vroeg in april startte met (terugkerende) gasten en ook met een komen en gaan van familie en vrienden. Het is geweldig om deze mooie, bijzondere plek met anderen te mogen delen en iedereen zo zichtbaar te zien genieten van wat is.

Heel blij zijn we dat we dit jaar eindelijk met de verbouwing van de Rustico kunnen beginnen en vanaf volgende jaar als volwaardig derde vakantiewoning aan ons assortiment kunnen toevoegen. Drie tot vier man zijn sinds september non-stop aan het werk en met resultaat; het nieuwe dak zit erop, de muren zijn gerestaureerd in piëtra, de loodgieter heeft de nieuwe leidingen aangelegd en ook de elektriciteit is grotendeels gereed. We bevinden ons nu in de afbouwfase: binnen wordt er gestukt en dan, zodra de nieuwe ramen geplaatst zijn, kan er getegeld worden. Het wordt een plaatje en dat in combinatie met die unieke plek op Pian del Nasso; op een heuvel met uitzicht over de omringende velden, belooft de Rustico onze gasten onvergetelijke vakantiemomenten te gaan bezorgen.

We zijn super trots en blij dat we afgelopen maand eindelijk onze nieuwe website, www.piandelnasso.com, hebben kunnen lanceren met meer gebruikersgemak bij het reserveren, een uitgebreide beschrijving en weergave met actuele foto’s van de inrichting van onze vakantiewoningen en veel informatie over de natuur en wat er allemaal op en in de buurt van Pian del Nasso te doen is.

Deze Kerst zijn we samen met onze buren Gino, Carlo en Olga weer uitgenodigd door onze lieve buren Franca & Gianpiero voor een heerlijke kerstlunch. Dat wordt daarna weer dagen vasten. Wij wensen iedereen vanaf Pian del Nasso een heel mooie en gezellige kerst toe en een geweldig nieuw jaar! Tot in 2023!

Om ons agriturismo verder te realiseren gaan we in maart op weg om onze, vorige jaar, bestelde lavendel te bewonderen. Er zijn vele wegen die naar Rome leiden en dat geldt blijkbaar ook voor onze tuinkwekerij. De prachtige, door onze navigatie aangegeven, route met magnifieke vergezichten gaat ineens over van een behoorlijke ‘abbastanza‘ geplaveide weg in een soortement van bospad vol kraters en keien waar onze auto maar net overheen kan rijden en, ter bevordering van het survival-gehalte, gaat de weg fascinerend steil omlaag. Omkeren op dit smalle bospad is onmogelijk. Het doet me realiseren dat, had ik me destijds op de Titanic bevonden, ik waarschijnlijk als eerste in een reddingssloep was gesprongen, want ik bevind me ineens, a-sociaal genoeg, buiten de auto en ga merkbaar te voet verder, terwijl ik Sander ondertussen gewoon in z’n eentje laat doorploeteren. Het is dan ook alleen dankzij hem en zijn zeer goede stuurmanskunst dat hij en de auto na een half uur! kreukloos de gewone weg bereiken. En ja, zo’n avontuur is ook de charme van Italie!

Bij de kwekerij in Camerana horen we dat onze lavendelplantjes niet zijn aangeslagen. Het betekent dit jaar geen zicht op wuivende lavendelvelden. De reis is, però, niet voor niets; we kunnen wel een variëteit aan mooie bomen en struiken aanschaffen. De uitspraak van mijn opa “morgen weet je waar het goed voor is” blijkt maar weer als deze zomer een van de droogste en heetste zomers in eeuwen is en eenderde deel van onze wel-geplante lavendel het niet overleeft (stel dat we wel duizenden lavendel hadden geplant…), terwijl van de nieuw-aangeplante bomen ze het, op 1 na, allemaal redden. Ze vertonen, net als de oudere bomen, zelfs een overdadige dracht aan bloemen en fruit. De lavendel die de zomer wel overleeft, levert gelukkigerwijs in verhouding veel op. Na al het knip- en plukwerk houden we nog twee ruime houten manden over met lavendel. De manden zijn aan de onderkant van gaas, zodat de geplukte lavendel goed kan drogen alvorens ik ze straks in zakjes doe. Tijdens de terugreis vanaf de lavendelkwekerij blijkt er overigens (wederom op advies van de navigatie) ineens een hele geciviliseerde route vanaf de kwekerij te bestaan, gewoon simpel over comfortabele geasfalteerde wegen en ook met mooie vergezichten.

Dankzij hulp van goede vriend Leo lukt het Sander alle nieuwe bomen en struiken in april in de grond te zetten. Het is ongelooflijk leuk om te zien wat een aantrekkingskracht de nieuwe aanplant heeft op vogels en vlinders. In de tuin rondom ons huis is het, door de vele extra schuilplaatsen, een grote happy gathering geworden van kwikstaartjes, mezen, roodborstjes en af en toe horen we zelfs musjes. Volgens onze vriend Hans van Oosterhout, de bekende vlinderaar en vogelaar, is de grote verscheidenheid aan vlinders en insecten per lavendel op Pian del Nasso uniek. Natuurlijk horen we het vrolijke gezoem van de bijen en zien we vlinders op-en-neer fladderen. Maar welke inwoners die parallele wereld huisvest en voedt is ons onbekend. Speciaal voor de natuurliefhebbers onder ons heeft Hans een beschrijving en fotocollectie gemaakt (een paar zie je hieronder), die straks terug te vinden is op onze nieuwe website. Een aantal foto’s is uitgebracht op canvasdoek en hangen nu in onze vakantiehuizen. En nog leuker: de afbeeldingen zijn hier ook ‘live’ in de tuin te bewonderen.

In juni start de verbouwing van onze Rustico! Met hier en daar wat oponthoud door kleine ‘dettagli‘ zoals een vergunning die toch niet helemaal rond blijkt en ‘Ferragosto‘ de vakantiemaand in Italie, waardoor alle werk stil ligt, is sinds september de verbouwing in volle gang. Komende week komt het nieuwe dak erop en hopen we geheel volgens Nederlandse traditie ‘Pannenbier’ te vieren zodra het hoogste punt wordt bereikt. Het heeft bij tijd en wijle iets van onze verbouwing destijds van ons huis in de Kerkstraat in Baarn (vrienden en familie herinneren het zich vast nog). Er bleef alleen een voorgevel staan en Sander en zijn vader bikte duizenden bakstenen af zodat ze, compleet met snijvoeg, weer een huis uit 1860 waardig werden en dat is ook zoals het nu met de Rustico gaat. Het is afgebroken tot aan de gevel, en nu wordt het in de oude luister hersteld door het stuc eraf te bikken en te herstellen in ‘piètra‘. Wij zeggen: “wordt vervolgd” en “keep you posted”!

In het najaar breekt ook de tijd van de beroemde ‘tartufo‘ aan! Om Pian del Nasso treffen we dan ook heel wat scharrelende truffelzoekers met hond aan. Kijken ze eerst nog wat verschrikt als ze ons met honden aan zien komen wandelen (de concurrentie is hier letterlijk moordend), gaat het al snel over op enige meewarrigheid omdat die van ons dan wel een grote aaibaarheidsfactor bezitten, maar bar weinig speurinstinct (lees: leg een stukje worst voor hun neus en ze hebben niets in de gaten. Ze doen het ook heel goed in de auto van NL naar IT met een zak hondenvoer naast zich. Verder dan het gebruik als kussen voor hun hoofd gaat het niet). Van ons dus weinig concurrentie te vrezen.

Ter ere van de truffel vinden in de regio veel culinaire feesten plaats. Zo is er het jaarlijkse ‘La Festa del Tartufo di Millesimo’. In het centrum van het mooie stadje Millesimo, ook bekend van Ristorante Pantarei Cucina (daar waren we van de zomer overigens met met Sander zijn ouders, die ons heel bijzonder weer met een bezoek vereerden), worden de straten gevuld met kraampjes met allerlei locale producten met als hoofdthema natuurlijk truffel, maar ook met allerlei andere producten zoals honing, kaas, salami etc. . Natuurlijk mag je overal proeven. Het is heel gezellig en in de tijd dat Sander en ik hier nog gewoon op vakantie waren in de Mulino kwamen we er altijd! Een aanrader. Aan ons lijstje kunnen we inmiddels nog een een goed restaurant toevoegen: Madonna della neve in Cessole. Het bevindt zich in de bergen met een prachtig uitzicht over de wijnvelden. De keuken is beroemd om de Piemontese keuken, de uitstekende wijnkaart en om de ravioli die geserveerd wordt in linnen servetten; http://www.ristorantemadonnadellaneve.it